Keuze
van de printplaat |
Het maken van
een gravure begint met het kiezen van het type printplaat. meest
gebruikelijke materiallen voor het maken van antieke prints zijn hout,
koper of staal. |
Het graveren in hout werd in het begin van deze printtechniek gebruikt;
dat was al in de 15e en 16e eeuw. |
Wellicht is de meest bekende
printingtechniek die van het graveren van afbeeldingen in een
koperplaat. Koper is goed te bewerken, omdat het een relatief zacht
materiaal is, dat niet kan roesten. Maar aangezien het een zacht
materiaal i,s zijn deze platen al gauw versleten. Na iedere keer
afdrukken van dergelijke platen worden de ingegraveerde lijnen weer minderscherp weergegeven
en grote aantallen goede afdrukken zijn van gegraveerde koperplaten niet
te maken. |
Vanaf omstreeks 1850 werden
de gravures, afgedrukt op staalplaat, populair. Staal is namelijk een heel
stuk harder dan koper, waardoor deze gegraveerde platen veel langer
scherp waren af te drukken. En ook kunnen in het staal de ingekerfde
lijnen fijner en dichter bij elkaar worden aangebracht dan in een koperen plaat. Een staalgravure is dan ook meestal te herkennen aan
dunnere lijnen, die dicht op elkaar zijn aangebracht |
|
Aanbrengen afbeelding in printplaat |
Elke afbeelding van een
gravure wordt gevormd door honderden ingegravveerde lijntjes. Die
ingegraveerde lijntjes worden gemaakt met een burijn, een
graveerijzer |
|
met
een ruitvormige punt. De graveur houdt de burijn meestal
bijna parallel met het plaatoppervlak en drukt de
ruitvormige punt in de plaat en drukt de burijn zorgvuldig
voorwaarts, waardoor een groef ontstaat. Door de punt
van de burijn aan het begin rechtop in de plaat te drukken
en deze aan het uiteinde van de lijn op te wippen is de lijn
over de volle lijnlengte ingekerfd. Zijn de |
lijnen niet over de volle lengte ingekerfd, dan heeft men te
maken met een ets. |
|
Inkt toevoegen aan de
plaat en afdrukken op papier |
Nadat er inkt op het
plaatoppervlak is aangebracht, wordt de inkt zorgvuldig van het
oppervlak afgewreven en blijft de inkt alleen achter in de ingekerfde lijnen. De
meeste inkt komt in de diepst ingekerfde lijnen. |
Om de plaat af te drukken
wordt deze gelegd op een drukpers. Tevoren is het papier bevochtigd en
het papier afgedekt met een speciale zachte vulling. De rollen van de
pers drukken het papier aan op de gegraveerde plaat en zo ontstaat een
afgedrukte afbeelding op het papier. |
Met de hand inkleuren |
In de praktijk werden deze
afgedrukte gravures met de hand ingekleurd met waterverf. Dit is een
kunst op zichzelf, waar hierop niet verder wordt ingegaan. Dat graveren en
inkleuren vergde veel tijd en de oplages van deze afdrukken waren
meestal niet groot en daardoor wel kostbaar. Uiteindelijk werd deze
afdruktechniek verdrongen door de meer economisch uitgevoerde technieken
van de lithografie en photogravure. Tegenwoordig is er wel weer een
opleving in de graveertechniek doordat met lasergestuurde
graveermachines goedkoper, sneller en in grotere oplage gegraveerde
afbeeldingen zijn te maken. |