-
|
De
schade veroorzaakt door de vraatzucht van de taxuskeverlarve is inmiddels in Engeland in
de containerteelt al zo ernstig, dat daar een speciaal adviescentrum voor de bestrijding
van deze plaag is te raadplegen [1]. |
|
Ook fuchsialiefhebbers in
o.a. Nederland en Belgie verspelen veel van hun planten aan de vraatzucht van deze
keverlarve. In 1984 verzamelde de auteur van deze website in opdracht van de
UTC-Researchgroep over deze hinderlijke gast in onze fuchsias, literatuur uit boeken en
vaktijdschriften en won hij informatie in bij onderzoekinstituten in Boskoop en
Wageningen. Veel informatie uit een door hem samengesteld rapport hierover vindt u in
navolgend artikel, dit nog aangevuld met gevonden nieuwe informatie op het internet. |
.
Schadebeeld van kever en larven |
De
taxuskever leeft van bladmoes, dat deze uit de bladranden in de richting van de hoofdnerf
wegknaagt. Hierdoor ontstaan langs de bladranden afgeronde vraatgaten. De aangevreten
bladeren zitten meestal alleen in de onderste helft van het bladpakket. |
|
|
De
vraatsymptomen kunt u gemakkelijk verwarren met de activiteiten van bepaalde rupsen. Maar
rupsen vreten ook aan de bladeren van het bovenste bladpakket. En die vreten soms ook
gaten midden in een blad. Hun vraatpatroon ziet er grover uit en ze werken ook wel stukken
van de hoofdnerf achter de kiezen.
|
Links: vraat taxuskever. Rechs: vraat aardvlo |
|
|
Overdag zult u de kevers nergens in zo'n bewerkte plant aantreffen. Ze
zitten dan weggekropen in de bovenste grond- of strooisellaag of ze verschuilen zich onder
een kluitje. De beschadigingen, die de keverlarven aanrichten, zijn moeilijker waar te
nemen. Die komen namelijk voor in het wortelgestel onder de grond. Schade merkt u pas op
als een gezonde plant in korte tijd flets blad krijgt. Daarna gaan de bladeren slap
hangen, vergelen en vallen af. Trekt u maar eens aan zo'n kwijnende plant: staat hij los
in de pot, dan kunt u hem wel afschrijven, want de larven hebben dan veel van het
wortelgestel opgevreten. Maar knijpt u die larven wel eerst dood voordat u de pot in de
vuilnisbak leegt. |
|
Hoe komt deze kever in uw tuin? |
De kever
heeft een aantal mogelijkheden om in uw tuin te komen. In bosrijke streken komt hij vrij
in de natuur voor. Daar heeft hij natuurlijke belagers, zoals vogels. Haalt u blad voor uw
winterberging of strooisel voor uw eigen potgrondmengsel uit het bos, dan kunt u ze
ongemerkt in uw tuin importeren. Ze kunnen ook geimporteerd worden met nieuwe heesters, die u bij het
tuincentrum heeft aangeschaft. Die planten staan meestal in een plastic container. En de
containerteelt zorgt er voor dat zo'n plant met ongeroerde potkluit in uw tuin komt.
Vroeger werd die potkluit in een jute gaaslap geknoopt en daarbij viel er al veel grond
(met larven) uit de wortelkluit. De containerteelt verspreidt dus meer en gemakkelijker de
larven!
Gelukkig kunnen de kevers niet
vliegen. Maar ze kunnen wel vèr lopen, al nemen ze daar behoorlijk de tijd voor. Ze
kunnen dan ook uit de tuin van uw buurman zijn gekomen, want tuingrenzen overschrijden ze
illegaal.
Als u de oude potgrond van uw
fuchsia's - zuinig als u bent - over de tuin uitstrooit of op de composthoop brengt, kan
de schade aan uw collectie steeds groter worden. In uw tuin hebben taxuskevers nauwelijks
of geen belagers. Tenminste, als u geen toom kippen vrij in uw tuin laat rondscharrelen.
Uw tuingrenzen kunt u niet sluiten en heesters in containers moet u blijven kopen, maar de
oude potgrond zondermeer op de composthoop of in de tuin uitstrooien, dat moet u niet meer
doen.
|
|
Levenscyclus |
Hoe
voorkomen of verminderen we de schade door de taxuskever in ons assortiment fuchsia's?
Daartoe moeten we eerst de levenscyclus van dit beestje goed kennen. De taxuskever wordt
ook wel lapsnuitkever genoemd. In het boomkwekerscentrum Boskoop noemt men de kever
'mobium'. Druivekwekers kennen 'haar' onder de naam 'druivehaan'. Een 'hem' komt niet
voor. Er zijn namelijk alleen maar vrouwtjes en die zijn in staat om zich
'ongeslachtelijk' voort te planten. De taxuskever behoort tot de snuittorren. Deze torren vreten met hun
knipkaken aan bladgroen of zetmeelrijke organen. Tegen hun belagers zijn ze goed
gepantserd en bij onraad laten ze zich 'schijndood' neervallen. Die reactie is te
verwachten van torren, die maar traag kunnen lopen en die niet kunnen wegvliegen.
|
Van de drie soorten
lapsnuitkevers krijgen onze planten meestal alleen bezoek van Otiorrhynchus sulcatus,
de Gegroefde lapsnuitkever. De zwarte tot bruinzwarte kevers zijn 10 à 12 mm lang. Op de
dekschilden bevinden zich kleine gelige vlekjes. Kenmerkend is de typische brede snuit met
de twee antennen. |
|
Doordat het kevertje
een nachtdier is, dat overdag op onze planten niet voorkomt, zullen vele fuchsiavrienden
hem niet kennen. Zijn larven zult u wel eens gezien hebben. In de potgrond van kwijnende
fuchsia's vond u dan de 10 à 12 mm lange roomwitte larven. Die lagen buikwaarts gekromd
in de grond (C-vorm), hebben een bruine kop en zijn pootloos. Voordat ze kever worden,
verpoppen ze zich. De taxuskever kent slechts één generatie per jaar. |
|
Hoe ziet het verloop
van zo'n generatie eruit? Dan gaan we uit van de generatie, die bij u in de tuin of
in het vrije veld voorkomt. In een verwarmde kas overwintert de soort namelijk in diverse
stadia. Daar kunnen in februari al kevers rondlopen. In uw tuin verschijnen de eerste
kevers vanaf eind mei. Vanaf eind juli gaan die kevers eieren leggen. Tot in de tweede
helft van september gaan ze daarmee door. Een 'gezonde' kever heeft dan meer dan 600
eieren her en der in de bovenlaag van de grond afgezet. |
|
Die eieren kunt u
niet rapen, tenzij u een bovennatuurlijk gezichtsvermogen heeft. De eerste larven komen na
zo'n 3 weken uit de eieren, zodat er vanaf de eerste helft van augustus tot begin oktober
eieren uitkomen. De jonge larven begeven zich naar het wortelgestel van planten en eten
zich daar groot. Na de overwinteringsperiode - zo omstreeks maart - is hun vraatzucht het
grootst. Als een belangrijke hoofdwortel is afgevreten, kan één larve al snel een plant
laten afsterven. Vreten een aantal larven alleen aan het fijne wortelgestel, dan is zo'n
plant bij tijdig ontdekken vaak nog te redden. Fuchsia's met vlezige wortels (zoals F.fulgens)
laten zich moeilijk van kevers ontdoen, omdat ze in gangen vandeze dikke wortels
verscholen zitten. |
|
Bestrijdingsmiddelen |
Voor
de Researchgroep van de NKvF heb ik indertijd de
biologische bestrijding met behulp van parasitaire
aaltjes.nader onderzocht en uitgeprobeerd Uiteindelijk
blijkt deze methode voor onze fuchsialiefhebbers niet zo
geschikt te zijn, onder andere vanwege de in onze kas
aan te houden lagere temperatuur. De aaltjes kunnen daar
namelijk onder 13°C hun werk niet goed doen. Daarom
worden de beschrijving van en ervaringen met deze
bestrijdingsmethode, die ik toen in een rapport heb
vastgelegd, hierna niet weergegeven. |
Pas bij de
introductie van het chemische bestrijdingsmiddel
Admire en Provado (laatstgenoemde is specifiek meer
geschikt voor de professionele tuinbouw) kunnen
fuchsialiefhebbers de taxuskever afdoende bestrijden.
Alle bekende vangmethoden van taxuskevers zijn door dit
eenvoudige, en redelijk veilig te verwerken middel niet
meer aantrekkelijk. Een groot voordeel bij de verwerking
van dit gewasbeschermingsmiddel is de mogelijkheid van
verwerking volgens de gietmethode. Een klein afgestreken
maatschepje met korreltjes Admire in een maatbeker met 1
liter water doen, goed doorroeren en bij uw planten een
scheut van deze oplossing doen. In het zomerseizoen nog
enkele malen het aangieten herhalen. En ook wittevlieg
en bladluizen worden gelijktijdig hiermee dan bestreden.
|
|
'Gelderse
Fuchsia Info-site'-november
2008 |