| Welke cultivars werden voordat de proefopzet in Velp
begon, gerekend te behoren tot de winterharden? |
| . |
. |
| 'De
tuinfuchsia' - Voor de jaren ' 90 was in de professionele tuinbouw F.magellanica
nagenoeg de enige winterharde fuchsia die in het handelsassortiment van de boomkwekers
werd opgenomen. |
|
|
De meest
bekende is de in de professionele tuinbouw als 'de tuinfuchsia' bekend staande F.magellanica
'Riccartonii' ; veelal wordt F.magellanica gracilis door de kwekers ook als
'de tuinfuchsia' in de handel gebracht. Fuchsia liefhebbers laten fuchsia's in de tuin overwinteren, die volgens
het boek Checklist van
Boullemier daar in de
beschrijvingen de codering H-3 hebben. In dat boek wordt de H3-codering als volgt simpel
omschreven: 'Plant is winterhard en kan uitgeplant in de tuin de winter doorstaan'. Een
nadere aanduiding over de landstreken waar deze soort winterhard is ontbreekt hier,
evenals de eventueel te treffen aanvullende maatregelen (zoals een bescherming van de voet
in de winter met blad en dergelijke). Wel treft men bij de beschrijving van de winterharde
soorten vaak de mededeling aan dat een beschreven fuchsia winterhard blijkt in het
zuidwesten van Engeland (USDA-zone 9). |
| . |
| Welke predikaten voor winterharden kent Engeland nog
meer? |
| . |
| In Engeland bestaat een lijst van winterharde fuchsia's die het predikaat
'Royal Horticural Society Hardiness Award' hebben. In de Checklist van Boullemier is een eerste lijst van uitgegeven predikaten opgenomen van de
periode 1928-1931. De bekroonde soorten hebben daarnaast een van de navolgende
kwaliteitsaanduidingen: 'Award of Merit' (AM) of 'Highly Commended' (HC). |
| Een
tweede lijst met 'RHS' Hardiness Awards' betreft verleende predikaten uit de periode
1962-1978. Deze soorten hebben de kwaliteitsaanduidingen - van hoog naar laag
gekwalificeerd - 'First Class Certificate' (FCC), 'Award of Merit' (AM) en 'Highly
Commended' (HC). Boven deze tweede lijst staat aangegeven dat de Royal Hortical Society
(RHS) in samenwerking met de British Fuchsia Society (BFS) fuchsia's, uitgeplant op haar
proefvelden in Whisley, op winterhardheid heeft beproefd. Er zijn drie proeven gehouden
die zich uitstrekten over de winters 1960-1962, 1963-1965 en 1975-1978 (van elke soort
drie planten). De klimaatomstandigheden in Whisley zijn wel typerend voor die streken van
Zuid-Engeland, maar ze zijn niet representatief voor bijvoorbeeld Noord-Engeland en de
rest van Europa. Een nadere (gedetailleerde) beschrijving van de drie 'onderscheidingen'
ontbreekt. |
| Engels
proefveld (H3)winterharde fuchsia's - In Harlow Car Garden te Harrogate
(USDA-zone 9) beschut aangeplant achter hoge coniferen hagen |
Nederlands
proefveld (Ned-H3)winterharde fuchsia's - Op kwekerij Overhagen in Velp bij
Arnhem (USDA-zone 7), onbeschut voor koude wind in de winter en onbeschut tegen felle zon
[opname van aug' 90] |
|
| De British Fuchsia Society heeft een kleinere, meer permanente proef
opgezet in de Harlow Car Gardens bij Harrogate. In deze deze tuinen zijn borders fuchsia's
met mogelijke winterhardheid aangeplant. De klimaatcondities bij deze proeven zijn
ongunstiger dan die in Whisley. De BFS publiceerde in haar Summer Bulletin 1989 de 'BFS
Hardy List' van gekwalificeerde winterharde fuchsia's; deze staan vermeld in 'The Britisch
Fuchsia Society 1988 Hardy List'. Het resultaat van
een aanplanting op dit proefveld na de voor Engeland strenge winter 1991/1990 vindt u in
een verslag in 'Fuchsia Trials at Harlow Carr'. Een van bovenstaande foto's geeft
een indruk van deze aanplanting en daar is al een belangrijk verschil met het proefveld in
Velp te zien: ze worden daar beproefd achter hoge beschuttende hagen. Ook is in dit
verslag te zien het verschil in kwaliteit van een Engelse en Nederlandse winter: minimum
temperatuur winter 1990/1991 in Engeland -10°C (daar als streng genoemd), terwijl in
Nederland tijdens deze winter op het proefveld Velp tot -17°C werd geregistreerd (zie
'Kwaliteit winter B').
Op internet staan in de catalogi
van Engelse kwekers de winterharde cultivars onderverdeeld in de groepen 'halfhardy' or
'fully hardy'). Op de site van Yvonne's Plants Nursery vond ik de verklaring van deze
klassificeringswijze:
| Half
Hardy - minimum temperatuur 0°C |
| Frost Hardy -
minmum temperatuur -5°C |
| Fully Hardy -
minimum temperatuur -15°C |
|
| Zitten in de vorenstaande lijsten met als winterhard
aangeduide cultivars ook cultivars die mogelijk het predikaat Ned-H3 zouden kunnen
verwerven? |
| . |
| Onvoldoende
(Ned-H3)winterhard - Een aantal beproefde cultivars - zoals 'Caledonia' -
doorstond de Referentie winter Kwal. A of B niet. Nog vele cultivars met vermeende
winterhardheid wist de werkgroep voor beproeving niet tijdig in te zamelen voordat het proefveld eind 1994 werd opgeheven |
|
Eind 1994
moest op verzoek van de eigenaar van het Velpse proefveld de beproeving gestopt worden.
Tot op dat moment zijn er zo'n 200 cultivars met vermeende winterhardheid beproefd. Zo'n
120 hiervan verwierven het predikaat Ned-H3; de rest bleek onvoldoende winterhard of
doorstond de proef niet vanwege aanplanting met een te klein wortelgestel etc.. Een groot
probleem voor de werkgroep was om soorten met vermeende winterhard in te zamelen. Indien
de beproeving voortgezet was zouden ongetwijfeld meer cultivars met Engelse predikaten ook
het Ned-H3 predikaat hebben kunnen verwerven (echter in de periode 1995-2000 waren de
Nederlandse winters van onvoldoende kwaliteit!). Enkele publicaties met resultaten van
beproevingen in Zwitserland en Oostenrijk (niet volgens de opzet van de proef in Velp
uitgevoerd) laten zien dat in de overeenkomstige klimaatzone USDA 7 ook een aantal andere
cultivars (bijvoorbeeld 'Norway') daar na de winter weer in de border
uitgroeiden. |
| . |
| Op welke manieren kunnen we een winter beoordelen? |
| Allereerst kunnen we kijken naar de gemiddelde jaartemperatuur. In ons
land was over de periode 1951-1980 deze 9,2 C°, waarbij de langjarige gemiddelde
wintertemperatuur 2,8 °C was. Deze methode van vergelijken met de gemiddelde
jaartemperatuur geeft echter een wat vertekend beeld, doordat een redelijk koude maand
totaal kan worden overvleugeld door een super zachte maand. Een andere methode om de kwaliteit van een
winter te beoordelen, is die volgens de methode van F. IJnsen: een bepaling van het
'Vorstgetal' in De Bilt over de periode 1 november tot en met 31 maart. Het Vorstgetal is
gebaseerd op het aantal vorstdagen, ijsdagen (tussen 0.00 en 24.00 uur temperatuur continu
onder het vriespunt) en zeer koude dagen (minimumtemperatuur beneden -10°C). Zie
'Het
'Vorstgetal' bepaalt voor een deel de kwaliteit van een winter'. Alle winters van 1850 tot 1990 zijn
in het onderstaande staafdiagram in beeld gebracht. |
|
Staafdiagram Vorstgetal van de winters vanaf 1850 tot 1990 |
| Op internet staan op http://www.kelley-graphics.com/
een achttal landkaarten van delen van Europa met daarop European Hardiness Zones. Dit zijn
winterhardheids kwalificeringen van zone 3 t/m 10 (zogenaamde USDA-zones, opgesteld door
het U.S Department of Agriculture). Daarop is te zien dat in Engeland het westelijk
kustgebied en een deel in het zuiden tot de USDA-zone 9 (gemiddelde nacht/dagtemperatuur
-7/-1 °C) behoren. Ons land ligt, evenals andere delen van Engeland in USDA-zone 8
(gemiddelde nacht/dagtemperatuur -12/-7 °C). Evenwel is daar ook te zien dat een
oostelijk deel van Nederland, waarin ook het Velpse proefveld ligt, nog aansluit op de
Duitse USDA-zone 7 (gemiddelde nacht/dagtemperatuur (-18/-12 °C). Een Frans proefveld in
het kustgebied nabij Nantes ligt in USDA-zone 8. |
|
| Zone 5 : - 29°C / -
23°C ~ - 20°F / - 10°F |
| Zone 6 : -
23°C / - 18°C ~ - 10°F/ 0°F |
| Zone 7 : -
18°C / - 12°C ~ 0°F / + 10°F |
| Zone 8 : -
12°C / - 7°C ~ + 10°F / + 20°F |
| Zone 9 :
- 7°C / - 1°C ~ + 20°F / + 30°F |
USDA-zones in Europa
|
| . |
| De conclusie kan hier zijn dat de ligging
van het proefveld in Velp qua USDA-klimaatzone 7 een goede beproevingslocatie is, waardoor
de beproevingsresultaten qua winterkwaliteit ook gelden voor bijvoorbeeld Duitsland en
delen van Zwitserland, Oostenrijk en Scandinavië. Ten opzichte van de proefvelden in
Engeland en Frankrijk ligt het Nederlandse proefveld in Velp dus voor vorst ongunstiger. |
november 2008
